SGK Genelgesi 2019/20

T.C.

SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI

Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Sayı : 96597630-010.06.01-E.13876919

Konu : 2016/21 Sayılı Genelgede Değişiklik

Tarih: 23/09/2019

GENELGE

2019/20

Kısa vadeli sigorta kolları uygulamalarından olan iş kazasının tespiti ve soruşturulması süreçleri ile istirahatli olan sigortalılara ödenen geçici iş göremezlik ödeneğine esas çalışılmadığına dair bildirime ilişkin 29/9/2016 tarihli, 2016/21 sayılı Genelgede yapılan değişiklikler aşağıda açıklanmıştır.

Bu Genelge Hakkında TÜRMOB Açıklamaları İçin Tıklayınız

Söz konusu Genelgenin;

1- “2.1.1.2.İş Kazası Tespit Komisyonunca Tespit Yapılması” başlıklı bölümünün üçüncü paragrafının ikinci cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Komisyonun “iş kazası değildir” kararına sigortalının yeni bilgi ve belgeler ile itiraz etmesi halinde olay Komisyon tarafından yeniden değerlendirilecek, karar verilememesi halinde, gerekçesi belirtilerek sigortalının itirazına esas olarak sunduğu yeni bilgi ve belgeler eklenmek suretiyle oluşturulacak dosya, denetim talebi ile ölümlü olmayan vakalarda sosyal güvenlik denetmenlerine, ölümle sonuçlanan vakalarda ise Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının ilgili Grup Başkanlığına iletilecektir.”

2- “2.1.1.3.Denetim Vasıtasıyla Tespit Yapılması” başlıklı bölümü aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Oluşturulan Komisyon tarafından da olayın iş kazası olduğuna ya da olmadığına karar verilememesi halinde herhangi bir şart aranmadan dosya, belgeleri ve gerekçeleri ile birlikte soruşturulmak üzere; ölümlü olmayan vakalarda sosyal güvenlik denetmenlerine, ölümle sonuçlanan vakalarda ise Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının ilgili Grup Başkanlığına iletilecektir.”

3- “2.1.2.Meslekte Kazanma Gücü Kayıp Oranının Tespiti” başlıklı bölümünün yedinci paragrafında yer alan “müfettiş” ifadesi “denetim”, sekizinci paragrafının bir ve ikinci cümlesinde yer alan “Rehberlik ve Teftiş Başkanlığına” ifadesi “denetime”, üçüncü cümlesinde yer alan “Yüksek Sağlık Kurulu” ifadesi “Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulu”, dördüncü cümlesinde yer alan “Rehberlik ve Teftiş Başkanlığınca” ifadesi ise “Kurumun ilgili denetim ve kontrolle yetkili birimi tarafından” şeklinde değiştirilmiştir.

4- “2.1.3.Ölümle veya Uzuv Kaybıyla Sonuçlanan İş Kazaları” başlığı “2.1.3.Ölümle Sonuçlanan İş Kazaları” şeklinde, anılan başlığın birinci paragrafının ilk cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, üçüncü ve dördüncü paragrafları ise metinden çıkarılmıştır.

“Ölümle sonuçlanan vakalarda; Kısa Vadeli Sigorta Servisi veya İş Kazası Tespit Komisyonu tarafından iş kazası tespiti yapılanların dosyaları sorumluluk halleri ve kusur oranlarının; İş Kazası Tespit

Komisyonu tarafından tespiti yapılamayanların dosyaları ise iş kazasının, sorumluluk hallerinin ve kusur oranlarının tespiti amacıyla Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının ilgili Grup Başkanlığına iletilecektir.”

5- “2.1.4.Sigortalılık Bildirimleri Yapılmamış Olanların İş Kazası Geçirmesi” başlıklı bölümünün ilk cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve paragraftan sonra gelmek üzere aşağıda yer alan örnekler eklenmiştir.

“İşveren tarafından Kuruma sigortalılık bildirimi yapılmamış olanların kaza geçirmesi halinde sigortalılık ve iş kazası tespiti; ölümlü olmayan vakalarda sosyal güvenlik denetmenlerince, ölümle sonuçlananlarda ise Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının ilgili Grup Başkanlığınca yapılacaktır.

Örnek-1: 27/08/2019 tarihinde bir işyerinde meydana gelen kazada, sigortasız çalışan bir kişi ölmüştür. Bu durumda hazırlanacak dosya sigortalılık ve iş kazası tespiti amacıyla Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının ilgili Grup Başkanlığına gönderilecektir.

Örnek-2: 19/08/2019 tarihinde bir işyerinde çıkan yangın neticesinde üç sigortalı ile sigortasız bir kişi yaralanmış, bir sigortalı ise vefat etmiştir. Söz konusu olay ölümlü vaka olduğundan ve sigortasız çalışma bulunduğundan kazaya dahil olanların tamamı için dosya incelenmek üzere Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının ilgili Grup Başkanlığına iletilecektir.

Örnek-3: 01/08/2019 tarihinde bir işyerinde meydana gelen kazada iki sigortalı ile sigortasız üç kişi yaralanmıştır. Söz konusu olay ölümlü olmadığından ve sigortasız çalışma bulunduğundan kazaya dahil olanların tamamı için dosya sosyal güvenlik denetmeni tarafından incelenecektir.”

6- “2.3.Kusur Oranlarının Tespiti ve Denetim” başlıklı bölümünün birinci paragrafı aşağıdaki şekilde, ikinci ve beşinci paragrafında yer alan “müfettiş” ifadesi ise “denetim” şeklinde değiştirilmiştir.

“İş kazası veya meslek hastalığı soruşturmaları sonucu düzenlenen denetim raporlarında, işveren, sigortalı ve üçüncü kişi/kişiler hakkında kusur oranları belirtilecek ve sigortalının ağır kusuru varsa “ağır kusur” ifadelerine yer verilerek sigortalının kusur derecesi tespit edilecektir.”

8- “2.3.2.Uzun Süreli İstirahat Gerektiren Vakalar İle Kuruma Büyük Mali Yük Getiren Vakalar” başlıklı bölümünün birinci paragrafının son cümlesi aşağıdaki şekilde, ikinci ve üçüncü paragrafında yer alan “tutarının 3 katından” ifadesi ise “tutarından” şeklinde değiştirilmiştir.

“Bu değişiklikle birlikte uzun süreli istirahat gerektiren durumlarda denetim talebinde bulunulmayacaktır.”

9- “2.5.İş Kazası ve Meslek Hastalığı Soruşturmalarının Kurum Müfettişlerince Yapılması” başlığı “2.5.İş Kazası ve Meslek Hastalığı Soruşturmalarında Esas Alınacak Denetim Raporları” şeklinde değiştirilmiştir.

10- “2.5.İş Kazası ve Meslek Hastalığı Soruşturmalarının Kurum Müfettişlerince Yapılması” başlıklı bölümünün bir, iki, üç, dört, yedi, dokuz, on bir, on iki, on üç ve on dördüncü paragrafları metinden çıkarılmış, beşinci paragrafında yer alan “Kurum müfettişlerince düzenlenen raporlarda iş kazası tespiti yapılmış olsa dahi, işveren ve üçüncü kişilerin sorumluluğu ile sigortalıya ödenen geçici iş göremezlik ödeneklerinden indirimin ne oranda yapılacağı ve kusur oranlarına ilişkin bir tespitin yapılamaması veya Kurumumuz müfettişlerince” ifadesi “Kurumun denetim ve kontrol ile yetkili görevlileri tarafından”, altıncı paragrafında yer alan “Kurum müfettişlerince” ifadesi “Kurumun denetim ve kontrol ile yetkili görevlileri tarafından düzenlenen raporlarda” şeklinde, onuncu paragrafı ise aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve sekizinci paragraftan sonra gelmek üzere “gerekmektedir.” ifadesi eklenmiştir.

“İş kazasının Kısa Vadeli Sigorta Servisi veya İş Kazası Tespit Komisyonu tarafından tespit edilmesi ancak daha sonra gerek sigortalının meslekte kazanma gücü kayıp oranının % 10 veya üzerinde çıkması, gerekse kusur oranlarının tespiti amacıyla dosyanın denetime gönderilmesi durumunda, soruşturma sonucu meydana gelen olayın/kazanın iş kazası olmadığının anlaşılması halinde, denetim raporu esas alınacaktır. Buna göre kısa vadeli sigorta servisi personelince sigortalıya ödenmiş ise geçici iş göremezlik ödenekleri Tahsil/Tediye ekranında iş kazası sigortası kolundan hastalık sigortası koluna çevrilerek 2 günlük kesinti yapılacaktır. Şayet sigortalı hakkında ödeneğe esas iş göremezlik raporunun başladığı tarihten önceki son bir yıl içinde en az 90 gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmemiş ise yersiz ödeme işlemi yapılacak, ayrıca sürekli iş göremezlik geliri bağlanmış ise dosya, gereği yapılmak üzere ilgili ünitenin emeklilik servisine gönderilecektir.”

11- “6.6.2.E-Ödenek Sistemi İçerisindeki Tahsilat/Tediye Ekranları Altında Yer Alan e-Rapor Manuel Ödeme Sisteminden Yapılacak Ödemeler ve Dikkat Edilecek Hususlar” başlıklı bölümünün birinci paragrafında yer alan “işveren tarafından çalışmadı bildirimi aranmaksızın, anılan raporlara, sistem tarafından takip numarası verilmiş olması şartıyla,” ifadesi ile “Ekranları Altında Yer Alan e-Rapor Manuel Ödeme Sisteminden” ifadesi metinden çıkarılmış, “Tediye” ifadesinden sonra gelmek üzere “menüsünden” ifadesi eklenmiştir.

12- “6.7.Çalışılmadığına Dair Bildirim Girişi” başlıklı bölümünün üçüncü paragrafında yer alan “halinde” ifadesinden sonra gelmek üzere “, sigortalı adına 30 gün veya istirahat süresi ile uyumlu olmayacak şekilde fazla prim ödeme gün sayısı bildirilmesi durumu hariç olmak üzere” ifadesi eklenmiş, “ödenebilecektir” ifadesi “ödenecektir” şeklinde değiştirilmiş ve bu paragraftan sonra gelmek üzere aşağıdaki örnekler eklenmiş ve diğer örnekler buna göre yeniden numaralandırılmıştır.

“Örnek-1: 03/06/2019 – 12/06/2019 tarihleri arasında istirahatli olan sigortalı adına Haziran/2019 ayı için aylık prim ve hizmet belgesinde 30 günlük prim bildirilmiş ve ayrıca çalışılmadığına dair bildirim yapılmamıştır. Bu durumda sigortalı adına “çalışmadı” şeklinde bildirim yapılmadığı sürece geçici iş göremezlik ödeneği ödenmeyecektir.

Örnek-2: 06/05/2019 – 15/05/2019 tarihleri arasında istirahat raporu bulunan sigortalı adına aylık prim ve hizmet belgesi ile Mayıs/2019 ayı için 25 günlük prim bildirilmiş ve eksik gün nedeni olarak “12-Birden Fazla” seçimi yapılmıştır. Bu durumda eksik gün süresi ile istirahat süresi uyumlu olmadığından ve eksik gün nedeni “1-İstirahat” olarak bildirilmediğinden, sigortalı adına “çalışmadı” şeklinde bildirim yapılmadığı sürece geçici iş göremezlik ödeneği ödenmeyecektir.

Örnek-3: 08/07/2019 – 17/07/2019 tarihleri arasında istirahat raporu bulunan sigortalı adına aylık prim ve hizmet belgesi ile Temmuz/2019 ayı için 5 günlük prim bildirilmiş ve eksik gün nedeni olarak “12-Birden Fazla” seçimi yapılmıştır. Bu durumda sigortalı adına bildirilen prim gün sayısı, istirahat süresine uyumlu kabul edilecek ve bildirim süresinin geçmiş olması ancak herhangi bir yöntemle çalışılmadığına dair bildirim yapılmamış olması halinde geçici iş göremezlik ödeneği ödenecektir.”

13- “6.7.2.Kâğıt Ortamında Düzenlenen Raporlar İçin Çalışılmadığına Dair Bildirim Giriş İşlemleri” başlıklı bölümünün dördüncü paragrafı metinden çıkarılmıştır.

14- “7.2.1.İşverenin Sorumluluğu” başlıklı bölümünün sekizinci paragrafı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“28/08/2019 tarihinde meydana gelen ölümlü olmayan iş kazası sonucu sosyal güvenlik denetmeni tarafından düzenlenen raporda işverenin %80, sigortalının ise %20 oranında kusurlu olduğu (ağır kusur ifadesine yer verilmemiştir) tespit edilmiştir. Söz konusu iş kazası sonucu sigortalıya verilen 10 günlük istirahat raporuna istinaden sigortalıya ödenen 3000 TL geçici iş göremezlik ödeneğinin işverenin kusur oranına (%80) tekabül eden 2400 TL’nin işverenden tahsil edilmesi gerekmektedir.”

15- “7.2.2.Üçüncü Kişilerin Sorumluluğu” başlıklı bölümünün on birinci paragrafında yer alan “tutarının 3 katından” ifadesi “tutarından”, “denetim talebi ile Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının ilgili Grup Başkanlığına intikal ettirilecek,” ifadesi “sosyal güvenlik denetmeni tarafından incelenecek ve”, on ikinci paragrafında yer alan “müfettiş” ifadesi ise “denetim” şeklinde değiştirilmiştir.

16- “7.6.Hukuk Servislerine İntikal Eden Alacaklarda Rücu İşlemleri” başlıklı bölümünün birinci paragrafı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“İşveren ve üçüncü kişilerin sorumluluğunu düzenleyen Kanunun 21 inci maddesi hükümlerine göre Kurumun denetim ve kontrol ile yetkili görevlilerince ya da örnek olay kapsamında Bakanlık iş müfettişlerince soruşturulan olaylar hakkında tanzim olunan raporlardan veya kesinleşmiş mahkeme kararlarından, ilgililerin kastının, ihmalinin, kusurunun ve kusur oranlarının belirlenmesi durumunda, tespit edilen kusur oranlarına göre rücu işlemi yapılacaktır.”

17- Ekteki tabloda yer alan ifadeler düzeltilerek 2016/21 sayılı Genelgeye işlenmiştir.

Bu Genelgenin yayım tarihinden önce meydana gelen vakalar dahil olmak üzere (görevlendirme yapılmış olanlar hariç) sigortalılık, iş kazası ve kusur oranına dair işlemler yukarıda yer alan değişikliklere göre yürütülecek; 11 inci maddesinde yer alan “6.7.Çalışılmadığına Dair Bildirim Girişi” başlıklı bölümünde yapılan değişiklik ise henüz ödeme işlemi yapılmamış istirahat raporları için uygulanacaktır.

Bilgi edinilmesini ve gereğince işlem yapılmasını rica ederim.

Dr. Mehmet Selim BAĞLI

Kurum Başkanı

EK: Düzeltme Tablosu