Ekli “Basın Kartı Yönetmeliği”nin yürürlüğe konulmasına, 14 sayılı İletişim Başkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (i) bendi gereğince karar verilmiştir.
14 Aralık 2018 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 30625
Karar Sayısı: 465
Ekli “Basın Kartı Yönetmeliği”nin yürürlüğe konulmasına, 14 sayılı İletişim Başkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (i) bendi gereğince karar verilmiştir.
13 Aralık 2018
Recep Tayyip ERDOĞAN
CUMHURBAŞKANI
BASIN KARTI YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı, basın kartı verilecek kişileri ve basın kartlarına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik;
a) Yerli ve Türkiye’de faaliyet gösteren yabancı basın-yayın kuruluşlarının Türk uyruklu gazeteci çalışanlarını,
b) Süreli yayınların sahiplerini veya tüzel kişi temsilcilerini, radyo ve televizyon kuruluşlarının yönetim kurulu başkanlarını,
c) Gazetecilik dışında başka bir işinin bulunmaması şartıyla, yerli veya yabancı bir veya birkaç basın-yayın kuruluşu adına hareket eden, Türkiye’de mukim veya mukim olmamakla beraber görev alanı Türkiye’yi de kapsayan yabancı uyruklu gazetecileri,
ç) Yurt dışında yayın yapan ve bu durumu ilgili ülkede bulunan büyükelçiliğimiz tarafından teyit edilen basın-yayın organlarının, Türk uyruklu sahiplerini ve Türk uyruklu çalışanlarım,
d) Yurt dışında herhangi bir basın-yayın kuruluşuna bağlı olmadan serbest gazetecilik yapan Türk uyruklu gazetecileri,
e) Medya alanında hizmet veren kamu kuram ve kuruluşlarında ve Devlet enformasyon hizmetlerinde çalışanları,
f) Kamu yararına faaliyette bulunan dernek ve vakıflarda medya mensubu olarak çalışanları,
kapsar.
(2) Medya alanında hizmet vermeyen kamu kuram ve kuruluşları ile özel sektör kuruluşlarının ve Türkiye’de bulunan yabancı temsilciliklerin yayın faaliyetleri bu Yönetmelik kapsamı dışındadır.
Dayanak
MADDE 3- (1) Bu Yönetmelik, 14 sayılı İletişim Başkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (i) bendine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4- (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Aylık yayın: Bir, iki veya üç ayda bir sayı olarak yayımlanan yayınları,
b) Basın kartı: Bu Yönetmelikte belirtilen kişilere, Başkanlıkça verilen kimlik kartını,
c) Basın-yayın kuruluşu: 9/6/2004 tarihli ve 5187 sayılı Basın Kanunu veya 15/2/2011 tarihli ve 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun uyarınca faaliyette bulunan basın-yayın organlarını,
ç) Basın-yayın meslek kuruluşu: Gazetecilerin ya da basın-yayın kuruluşu sahiplerinin, tüzel kişi temsilcilerinin veya yönetim kurulu başkanlarının bir araya gelerek oluşturdukları dernekleri, vakıfları, sendikaları ve bunların oluşturdukları üst kuruluşları,
d) Başkan: İletişim Başkanını,
e) Başkanlık: İletişim Başkanlığını,
f) Bölgesel nitelikte radyo-televizyon yayını: Bir coğrafi bölge içindeki illerin toplam nüfusunun asgari yüzde yetmişine ve Radyo Televizyon Üst Kurulunca coğrafi bölge içinde belirlenen illere ulaştırılan yayın hizmetini,
g) Bölgesel süreli yayın: Tek bir basın-yayın kuruluşu tarafından basılan ve en az üç komşu ilde veya en az bir coğrafi bölgede yayımlanan süreli yayını,
ğ) Düzenli yayım: Bir yıl içinde, mücbir sebepler dışında; günlük süreli yayınlarda on beş, haftalık süreli yayınlarda altı, on beş günlüklerde üç, aylık, iki aylık ve üç aylık süreli yayınlarda bir sayı, haber ve fotoğraf ajanslarında toplam iki günden daha fazla ara verilmeksizin yapılan yayımı,
h) Ekonomi ağırlıklı süreli yayın: Yayın içeriği sınaî, ticari, ekonomik, iktisadi, mali haber, yazı veya yorumlardan oluşan süreli yayınlan,
ı) Enformasyon görevlisi: Kamu kurum ve kuruluşlarının yürüttükleri Devlet enformasyon hizmetlerinde çalışan kamu personelini,
i) Gazeteci: 13/6/1952 tarihli ve 5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kapsamında fikir ve sanat işlerinde ücret karşılığı çalışanlar ile 6112 sayılı Kanun kapsamında kurulan radyo ve televizyonların haber birimlerinde çalışanları ve Türkiye Radyo-Televizyon Kurumunun haber birimlerinde çalışanları,
j) Günlük yayın: Haftada en az altı sayı olarak yayımlanan yayınları,
k) Haber ve fotoğraf ajansları: Dünya ve ülke çapında cereyan eden hadiseleri başta diğer basın-yayın kuruluşları olmak üzere müşterilerine ulaştırmak için haber, fotoğraf ve görüntü toplama işlemlerini yerine getiren ve her türlü masraflarını abonelerine haber, fotoğraf ve görüntü satarak karşılayan özel veya yarı resmi kuruluşları,
l) Haftalık yayın: Haftada altıdan az sayıda yayımlanan yayınlan,
m) Komisyon: Basın Kartı Komisyonunu,
n) Medya Mensubu: Radyo, televizyon, gazete ve dergi gibi basın-yayın organları ile dijital ortamlarda basın-yayın faaliyeti yürüten çalışanları,
o) Meslek gazete ve dergileri: Kendilerine konu olarak seçtikleri mesleğin mensup ve teşekküllerinin ihtiyaçlarına ve mesleğin gelişmesine cevap verecek nitelikte olan ve seçilen konu ile ilgili iç ve dış haberlere yer veren süreli yayınları,
ö) On beş günlük yayın: On beş günde bir yayımlanan yayınları,
p) Serbest basın kartı: Geçici süreyle işsizlik halinde verilen basın kartını,
r) Siyasi gazete: İç ve dış siyasi olaylara, günlük haberlere, ekonomi, kültür, sanat ve siyaset konularına ve bunların yorumlarına yer veren süreli yayınları,
s) Sorumlu müdür: 5187 sayılı Kanun veya 6112 sayılı Kanun gereğince verilen beyannamede bu sıfatla belirtilen gerçek kişiyi,
ş) Sürekli basın kartı: Bu Yönetmelikte belirtilen şartları taşıyan kişilere ömür boyu verilen basın kartını,
t) Süreli yayın: Belli aralıklarla yayımlanan gazete, dergi gibi basılmış eserler ile haber ve fotoğraf ajanslarının yayınlarını,
u) Taşra teşkilatı: İletişim Başkanlığı taşra teşkilatını,
ü) Ticari gazete: Ticaret, endüstri, tarım ve mali işler ile uğraşan işadamlarının ve teşekküllerin ihtiyaçlarına cevap verecek nitelikte olan ve ekonomik, mali, sosyal konularla iş hayatını ilgilendiren iç ve dış haberlere yer veren süreli yayınlan,
v) Tüzel kişi temsilcisi: Yayın sahibinin tüzel kişi olması halinde, bu tüzel kişiliğin yetkili organı tarafından yöneticiler arasından belirlenen gerçek kişiyi veya kamu kurum ve kuruluşlarınca belirlenen gerçek kişiyi,
y) Ulusal nitelikte radyo-televizyon yayını: Ülke nüfusunun asgarî yüzde yetmişine ve Radyo Televizyon Üst Kurulunca belirlenen yerleşim yerlerine karasal ortamdan ulaştırılan yayın hizmetini,
z) Yabancı dilde yayın: Günlük, haftalık, on beş günlük veya aylık periyotlarda yabancı dilde yayımlanan süreli yayınları,
aa) Yayın sahibi: 5187 sayılı Kanun gereğince verilen beyannamede belirtilen gerçek kişiyi veya tüzel kişi temsilcisini,
bb) Yaygın süreli yayın: Tek bir basın-yayın kuruluşu tarafından aynı isimle basılan ve her coğrafî bölgede en az bir ilde olmak üzere, ülkenin en az yüzde yetmişinde yayımlanan süreli yayınlar ile haber ajanslarının yayınlarını,
cc) Yerel nitelikte radyo-televizyon yayını: En fazla bir ilin sınırları içine karasal ortamdan ulaştırılan yayın hizmetini,
çç) Yerel süreli yayın: Tek bir yerleşim biriminde yayımlanan süreli yayınlar ile haftada bir veya daha uzun aralıklarla yayımlanan yaygın ve bölgesel yayınları, https://goo.gl/RkqgJX
dd) Yüzölçümü: Basılı olarak yayımlanan süreli yayınların sayfa eni, sayfa boyu ve sayfa sayısının birbiriyle çarpılması sonucu bulunan rakamın metrekare cinsinden değerini, ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Basın Kartının Niteliği, Basın Kartı Verilecek Kişilerde ve Basın-Yayın Kuruluşlarında
Aranacak Şartlar
Basın kartının niteliği
MADDE 5- (1) Basın kartı, bu Yönetmelikte belirtilen kişilere verilen resmi nitelikte bir kimlik belgesidir.
(2) Basın kartı, bu Yönetmelikte belirtilen hallerde süreli veya geçici olarak verilebileceği gibi sürekli nitelik de kazanabilir.
Basın kartı verilecek kişilerde aranan şartlar
MADDE 6- (1) Basın kartı talep edenlerin başvuruda bulunabilmeleri için;
a) 18 yaşını bitirmiş olması,
b) En az lise veya dengi bir eğitim kurumundan mezun olması,
c) Kısıtlı veya kamu hizmetlerinden yasaklı olmaması,
ç) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı 5 yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da şantaj, hırsızlık, sahtecilik, dolandırıcılık, güveni kötüye kullanma, yalan tanıklık, yalan yere yemin, iftira, suç uydurma, müstehcenlik, fuhuş, hileli iflas, zimmet, irtikâp, rüşvet, kaçakçılık, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma suçları ve cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar ile bu suçların özel kanunlardaki karşılıklarından hüküm giymemiş olması,
d) 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun 3 üncü maddesinde sayılan terör suçları ile 4 üncü maddesinde sayılan terör amacı ile işlenen suçlardan hüküm giymemiş olması,
e) 5237 sayılı Kanunun 213, 214, 215, 216 ve 217 nci maddelerinde sayılan suçlar ile Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, milli savunmaya karşı suçlar ile devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk suçlarından hüküm giymemiş olması,
f) 5187 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan suçlardan veya bu suçlara tahrik ve teşvikten hüküm giymemiş olması,
g) 5953 sayılı Kanun hükümlerine uygun sözleşme yapmış ve sigorta primlerinin çalışma mevzuatı esaslarına uygun olarak yatırılmış olması,
ğ) Gazetecilik faaliyeti dışında ticari, sınai veya zirai faaliyette bulunmaması,
şarttır.
(2) Basın kartı talep eden süreli yayın sahipleri veya tüzel kişi temsilcileri ile radyo ve televizyonların yönetim kurulu başkanlarında, enformasyon görevlilerinde ve 11 inci madde uyarınca basın kartı talep edenlerde bu maddenin birinci fıkrasının (g) ve (ğ) bentlerinde belirtilen şartlar, Türkiye Radyo Televizyon Kurumu ve Anadolu Ajansı aracılığıyla basın kartı talep edenlerde (g) bendinde belirtilen şart aranmaz.
Sahip veya tüzel kişi temsilcisi ile çalışanlarına basın kartı verilebilecek gazete ve dergilerde aranan şartlar
MADDE 7- (1) Sahip veya tüzel kişi temsilcisi ile çalışanlarına basın kartı verilebilecek gazete ve dergilerin;
a) 5187 sayılı Kanun gereğince verilmiş beyannamede seçilen yayın türünün, 4 üncü maddede belirtilen tanıma uygun olması,
b) İlan, reklam, aynı mahiyetteki resim ve benzeri hazır kalıpların ve yan boşluklar toplam alanının yüzölçümü 1,12 metrekareden az olmayan süreli yayınlarda bu yüzölçümünün yarısını, yüzölçümü daha az olanlarda ise yüzölçümünün üçte birini geçmemesi ve her sayfanın yeniden dizilip tertiplenmiş olarak basılması,
c) Sözleşmeye bağlanmış, telif veya abonelik ücreti ödenmiş, kişi veya ajanslara ait her türlü yazı, haber, resim gibi malzemelerin dışında sayfa düzeni, başlığı ve metinlerinin üçte birinden fazlasının diğer bir yayından aynen alıntı olmaması,
ç) Abonelik yoluyla veya telif ücreti ödenmek suretiyle alıntı yapılmışsa alıntının hangi yayından yapıldığının gösterilmesi,
d) Kanuni nedenler veya belgelendirilebilen tabii afetler dışında, 5187 sayılı Kanun gereği verilen beyannamede belirtilen www.alomaliye.com aralıklarla düzenli yayımlanması,
e) Prova tezgâhı, teksir, fotokopi makinesi veya yazıcıyla çoğaltılmamış olması,
f) Yüzölçümü 2,25 metrekarenin üzerinde olanlar ve yayın alanının birden fazla yerleşim yerine sirayet etmesinden dolayı birkaç yerde baskı yapanlar hariç, yayın yerlerindeki matbaalarda basılması,
g) Yayınlanan her sayısından birer adedinin, en geç yayımı takip eden beş gün içinde yayımın yapıldığı taşra teşkilatındaki müdürlüğe, taşra teşkilatı bulunmayan illerde Başkanlıkça belirlenen müdürlüğe, Ankara’da ise Başkanlığa gönderilmesi, ayrıca elektronik ortamda Başkanlığa iletilmesi,
ğ) 5187 sayılı Kanun gereği verilen beyannamede belirtilen yayın aralığının üç aydan fazla olmaması,
h) Herkesin görebileceği veya girebileceği yerlerde rayiç bedel karşılığında satışa arzı,
zorunludur.
(2) Değişik adla dahi olsa, aynı veya ayrı yerlerde yayımlanan iki ya da daha çok gazetede, sözleşmeye bağlanmış, telif veya abonelik ücreti ödenmiş, kişi veya ajanslara ait her türlü yazı, haber, resim gibi malzemelerin dışında, benzer yazı, fotoğraf, resim, roman veya başka edebî ürünler gibi malzemeden sürekli olarak yararlanıldığı takdirde, bu gazetelerden başvurusu daha önce olanından basın kartı başvurusu kabul edilebilir. Bu durumda, ortak olarak yararlanılan malzemenin kullanma hakkının kendisine ait olduğunu iddia eden gazete, bu hususu ispatla yükümlüdür.
(3) Gazete ve dergilerinin yüzölçümlerinin hesaplanmasında Basın İlan Kurumu tarafından belirlenen hususlar da göz önünde bulundurulur.
Sahip veya tüzel kişi temsilcisi ile çalışanlarına basın kartı verilebilecek haber ve fotoğraf ajanslarında aranan şartlar
MADDE 8- (1) Sahip veya tüzel kişi temsilcisi ile çalışanlarına basın kartı verilebilecek haber ve fotoğraf ajanslarının;
a) Ürettikleri yayınların kanuni nedenler veya belgelendirilebilen tabii afetler dışında, 5187 sayılı Kanun gereği verilen beyannamede belirtilen aralıklarla, düzenli yayımlanması veya elektronik ortamda iletilmesi,
b) Çalışmalarının her sayısından birer adedinin, en geç yayımı takip eden beş gün içinde yayımın yapıldığı taşra teşkilatındaki müdürlüğe, taşra teşkilatı bulunmayan illerde Başkanlıkça belirlenen müdürlüğe, Ankara’da ise Başkanlığa gönderilmesi, ayrıca elektronik ortamda Başkanlığa iletilmesi,
c) Kadrosunda, daha önce basın kartı taşımış olan ve 5953 sayılı Kanun kapsamında çalışan en az beş gazetecinin bulunması,
ç) Toplam günlük tirajı elli binden az olmayan basın-yayın kuruluşu veya yaygın ya da bölgesel nitelikte bir basın-yayın kuruluşu ile ücretli haber satış sözleşmesi yapmış olması,
zorunludur.
Yönetim kurulu başkanına ve çalışanlarına basın kartı verilebilecek özel radyo ve televizyonlarda aranan şartlar
MADDE 9- (1) Yönetim kurulu başkanına ve çalışanlarına basın kartı verilebilecek özel radyo ve televizyonların;
a) 6112 sayılı Kanunda ve bu Kanuna dayanılarak oluşturulan mevzuatta belirtilen yayın tekniklerine uygun yasal yayın izinlerini almış olmaları,
b) 6112 sayılı Kanunda belirtilen yayın ilkelerine ve program tür ve oranlarına ilişkin esaslara uygun yayın yapmaları,
c) Kanuni nedenler veya belgelendirilebilen tabii afetler dışında, düzenli yayın yapmaları,
zorunludur.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Türk Uyruklu Basın Çalışanlarına ve Enformasyon Görevlilerine Yerilecek Basın Kartları
Basın-yayın kuruluşlarında basın kartı verilebilecek unvanlar ve kontenjanlar
MADDE 10- (1) Türk uyruklu çalışanlarına basın kartı verilebilecek olan basın-yayın kuruluşlarına ait unvan ve kontenjanlar, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan listelerde gösterilmiştir. Buna göre;
a) Günlük siyasi gazetelere ait unvan ve kontenjanlara I sayılı listede,
b) Haftalık siyasi gazete ve dergilere ait unvan ve kontenjanlara II sayılı listede,
c) Siyasi olmayan gazete ve dergilere ait unvan ve kontenjanlara III sayılı listede,
ç) On beş gün veya daha fazla aralıklarla yayımlanan süreli yayınlara ait unvan ve kontenjanlara IV sayılı listede,
d) Anadolu Ajansına ait unvan ve kontenjanlara V sayılı listede,
e) Anadolu Ajansı hariç haber ve fotoğraf ajanslarına ait unvan ve kontenjanlara VI sayılı listede,
f) Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumuna ait unvan ve kontenjanlara VII sayılı
listede,
g) Özel radyo ve televizyonlara ait unvan ve kontenjanlara VIII sayılı listede,
yer verilmiştir.
(2) Ekli listelerde yer alan unvanların güncelliği ve geçerlilik durumu ile bu listelerde yer almayan medya mensuplarına basın kartının hangi şartlarda verileceği Komisyonun teklifi ve Başkanın onayı ile belirlenir.
Yabancı basın-yayın kuruluşlarında çalışan Türk uyruklu gazeteciler
MADDE 11- (1) Başvuru sahibinin çalıştığı yabancı basın-yayın kuruluşunun Türkiye’de faaliyet göstermesi şartıyla, yabancı basın-yayın kuruluşlarında çalışan Türk uyruklu gazetecilere, talep etmeleri halinde basın kartı verilebilir. Bu fıkra uyarınca basın kartı talep edenlerden her bir basın-yayın kuruluşu için en fazla bir kişi hakkında bekleme süresi uygulanmaz.
(2) Yurt dışında Türkçe yayın yapan ve bu durumu ilgili ülkede bulunan büyükelçiliğimiz tarafından teyit edilen basın-yayın kuruluşlarının Türk uyruklu veya 29/5/2009 tarihli ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 inci maddesi kapsamındaki sahiplerine ve çalışanlarından birine, talep etmeleri halinde bekleme süresi aranmaksızın basın kartı verilebilir.
(3) Yayın sahiplerinin Türk uyruklu veya 5901 sayılı Kanunun 28 inci maddesi kapsamında olması şartıyla yurtdışında yabancı dilde yayın yapan basın-yayın kuruluşlarının Türk uyruklu veya Türkiye menşeli sahiplerine ve çalışanlarından birine bekleme süresi aranmaksızın basın kartı verilebilir.
(4) Yabancı basın-yayın kuruluşlarında çalışan Türk uyruklu veya 5901 sayılı Kanunun 28 inci maddesi kapsamındaki gazetecilerden üç aydan fazla olmamak üzere geçici bir süre için görevli olarak Türkiye’ye gelenlere, görevlerini kanıtlamaları şartıyla, basın kartı verilebilir.
(5) Herhangi bir basın-yayın kuruluşuna tabi olmaksızın yurt dışında serbest gazetecilik yapan Türk uyruklu gazetecilere, durumları ilgili ülkede bulunan büyükelçiliğimiz tarafından teyit edildiği takdirde, bekleme süresi aranmaksızın basın kartı verilebilir.
(6) Yabancı basın-yayın kuruluşlarında çalışan ve bu maddenin birinci fıkrası kapsamına girmeyen Türk uyruklu veya 5901 sayılı Kanunun 28 inci maddesi kapsamındaki gazetecilere, bulundukları ülkedeki büyükelçiliğimizin o basın-yayın kuruluşunda çalıştığına ilişkin teyidi ve olumlu mütalaası alınmak kaydıyla basın kartı verilebilir.
(7) Bu madde uyarınca basın kartı verilecek kişiler ve basın-yayın kuruluşlarından istenecek belgeler ve bunların taşıması gereken şartlar Başkanlık tarafından belirlenir.
Türkiye Büyük Millet Meclisi İdari Teşkilatı Basın, Yayın ve Halkla İlişkiler Başkanlığında basın kartı verilebilecek unvanlar
MADDE 12- (1) Türkiye Büyük Millet Meclisi İdari Teşkilatı Basın, Yayın ve Halkla İlişkiler Başkanlığında;
a) Basın, Yayın ve Halkla İlişkiler Başkanı ve televizyon biriminden sorumlu başkan yardımcısına,
b) Televizyonla ilgili kısım sorumlusu, yönetmen, spiker, muhabir, kameraman, fotoğrafçı, sesçi ve resim seçici unvanlarıyla çalışanlara,
basın kartı verilebilir.
Radyo ve Televizyon Üst Kurulunda basın kartı verilebilecek unvanlar
MADDE 13- (1) Radyo ve Televizyon Üst Kurulunda;
a) Başkan, Başkan Vekili ve Üst Kurul üyelerine,
b) Başkan yardımcılarına,
e) Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirine, Kamuoyu Yayın Araştırma ve Ölçme Dairesi Başkanına, İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanına, Uluslararası İlişkiler Dairesi Başkanına,
basın kartı verilebilir.
Basın kartı verilebilecek diğer kamu görevlileri ile basın mesleğini temsil edenler
MADDE 14- (1) Basının bilgi edinmesini kolaylaştırmak amacıyla;
a) Cumhurbaşkanlığı Merkez Teşkilatında basın-yayın faaliyeti yürüten ve Cumhurbaşkanlığına bağlı kurum ve kuruluşlarda basın-yayın biriminde çalışan personelden en üst yönetici tarafından belirlenecek kişilere,
b) Bakanlıklarda, Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği birimi amiri ile basın-yayın faaliyeti yürüten personelden Bakan tarafından belirlenecek iki kişiye,
c) Valiliklerde, fiilen bu görevde bulunmaları şartıyla basın ve halkla ilişkiler müdürlerine ve bu görevi vekâleten icra edenlere,
ç) Basın ve halkla ilişkiler birimi kurmuş büyükşehir belediyelerinde; birimin amirine ve en az beş yıl basın kartı taşımış olmak şartıyla bu birimde görev yapan bir görevliye,
d) Basın İlan Kurumunda; Yönetim Kurulu Üyelerine, Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcılarına, ilan, kontrol, koordinasyon hizmetleri ile görevli müdürlere, illerde görevli şube müdürlerine,
e) İletişim fakülteleri veya bu nitelikteki fakültelerin dekanları ve dekan yardımcıları ile ilgili bölüm başkanlarına,
f) Basın kartı taşımakta iken Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliğine seçilenlere üyelikleri süresince,
g) Cumhurbaşkanı Kararıyla kamu yararına çalıştığı tespit edilen basın-yayın meslek kuruluşlarında; genel başkana, genel başkan yardımcısına, genel sekretere ve idare müdürüne,
ğ) Başkanlıkça uygun görülmesi halinde, görev alanına giren konularda işbirliği yapılan kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları temsilcilerine,
basın kartı verilebilir.
İletişim Başkanlığında basın kartı verilebilecek unvanlar
MADDE 15- (1) İletişim Başkanlığında;
a) Başkan ve başkan yardımcılarına,
b) 1. hukuk müşaviri, daire başkanları, taşra teşkilatı müdürleri, basın müşavirleri, basın ataşeleri ile Başkanlık birimlerinde fiilen görev yapan hukuk müşavirlerine, iletişim uzmanlarına ve uzman yardımcılarına,
c) Merkez, taşra ve yurtdışı teşkilatı birimlerinde fiilen görev yapan personelden Başkanlıkça uygun görülenlere,
basın kartı verilebilir.
Basın kartı başvurusu
MADDE 16- (1) Basın kartı başvurusu, Başkanlığın internet sitesinde yer alan elektronik basın kartı beyannamesi doldurularak yapılır.
(2) Başvurularda beyan esas olup başvuru sahibinden istenecek bilgi ve belgeler hakkında 19/6/2009 tarihli ve 2009/15169 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Kamu Hizmetlerinin Sunumunda Uyulacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmeliğin 8 inci maddesi esas alınır.
(3) Elektronik ortamda doldurulan beyannamenin çıktısı, basın-yayın kuruluşlarının sahipleri veya ticaret sicilinde kayıtlı yetkili kişilerce onaylanır. Ancak, Başkanlık tarafından oluşturulacak sisteme giriş için şifre alan ve bu sistemi kullanmak için Başkanlık tarafından belirlenecek şartları yerine getiren basın-yayın kuruluşlarının beyanname onayları elektronik ortamda yapılır.
(4) Elektronik ortamda yapılan başvurulara ilişkin işlemler, Ankara’da ikamet ediliyor ise Başkanlık, taşra teşkilatı bulunan illerde ikamet ediliyor ise ilgili müdürlük, taşra teşkilatı bulunmayan illerde ikamet ediliyor ise Başkanlıkça belirlenen müdürlük tarafından elektronik ortamda yürütülür.
(5) 5953 sayılı Kanuna uygun olarak düzenlenmiş sözleşme, başvuru sahibinden fiziksel ortamda istenmez. Başvuru sahibinin sözleşmesindeki hususlar, elektronik ortamda doldurulan beyannamede yer alan iş sözleşmesi bilgileri alanına yazılarak Başkanlığa iletilir.
(6) Görevi gereği basın kartı talebinde bulunan kamu personeli, sözleşme yerine görevini belirten belgeyi fiziksel ortamda ibraz eder.
(7) Taşra teşkilatındaki müdürlükler, başvuru ile ilgili mütalaalarını elektronik ortamda Başkanlığa iletirler.
(8) Başvuru sahibi, her işyeri ve unvan değişikliğinde başvurusunu yeniler.
(9 Usulüne uygun olmayan veya gerçeğe aykırı doldurulduğu tespit edilen beyannameler ile yapılmış başvurular yok hükmündedir.
(10) Basın kartı verilebilecek diğer kamu görevlileri ile basın mesleğini temsil eden kişilerin başvuru usul ve esasları Başkanlıkça belirlenir.
Bekleme süreleri
MADDE 17- (1) İlk defa basın kartı talebinde bulunanların bekleme süresi, basın kartı başvurusunu elektronik ortamda usulüne uygun olarak tamamladıkları tarihten itibaren başlar.
(2) Gazeteciler için bekleme süresi; meslekle ilgili bir lisans veya lisansüstü programından mezun olanlar için altı, diğer lisans veya meslekle ilgili bir ön lisans programından mezun olanlar için dokuz, diğer ön lisans mezunları için on iki ve lise mezunları için on sekiz aydır.
(3) Basın-yayın kuruluşu sahipleri veya tüzel kişi temsilcileri ile yönetim kurulu başkanları için bekleme süresi on iki aydır.
(4) Başvuru sahipleri, bekleme süresinin bitimine bir ay kala basın kartı başvurusunu yenilemek zorundadır.
(5) Basın kartı almak için başvuran kişilerin durumu, bekleme süresinin bitimini takip eden ilk Komisyon toplantısında değerlendirilir.
(6) Askerlikte geçen süre bekleme süresinden sayılmaz.
(7) Göreve bağlı basın kartının;
a) 12 nci ve 13 üncü maddelerin birinci fıkralarının (a) bentlerinde, 14 üncü ve 15 inci maddelerinde, bu Yönetmeliğe ekli V ve VII sayılı listelerin (A) sıralarında sayılanlara,
b) Engellilik durumunun usulüne uygun olarak belgelendirilmesi koşuluyla, basın-yayın kuruluşlarının engelli kontenjanlarında çalışan medya mensuplarına,
c) 5953 sayılı Kanun kapsamında sözleşmeli olarak en az beş yıl çalıştığını belgelendirenlere,
verilmesi halinde bekleme süresi aranmaz.
(8) Yabancı uyruklu basın mensubu sıfatıyla basın kartı taşımış olan gazetecilerden Türk vatandaşlığına geçenlerin yabancı uyruklu olarak basın kartı taşıdıkları süreler bekleme süresinden sayılır.
(9) Başvuru sahiplerine bekleme süreleri ile ilgili yazılı bildirimde bulunulmaz. Ancak, bekleme sürelerinin elektronik ortamda sorgulanması için gerekli teknik imkân sağlanır.
(10) Bekleme süresi devam ederken meslekten ayrılan gazetecilerin bekleme süresi durur. Duran bekleme süresi, bunların mesleğe geri dönmeleri halinde, yeniden basın kartı başvurusunda bulundukları tarihten itibaren işlemeye devam eder.
(11) Basın-yayın kuruluşu sahibi, tüzel kişi temsilcisi veya yönetim kurulu başkanı unvanıyla bekleme süresi devam edenlerin, meslekten ayrılmaları halinde bekleme süresi durur. Duran bekleme süresi, bu kişilerin sahip ya da fikir işçisi olarak mesleğe geri dönmeleri halinde, yeniden basın kartı başvurusunda bulundukları tarihten itibaren işlemeye devam eder.
(12) Bekleme süresi aranmayan hallerde, Başkanlığın takdiri ile basın kartı düzenlenebilir.
(13) 11 nci maddedeki bekleme süreleri ile ilgili hükümleri saklıdır.
İlk inceleme ve bilgi isteme
MADDE 18- (1) Başkanlık, basın kartı için başvuruda bulunanlar hakkında, basın-yayın meslek kuruluşlarından, valiliklerden, Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğünden, ilgili taşra teşkilatlarından, vergi dairelerinden, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığından,
Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünden, Basın İlan Kurumundan veya gerekli gördüğü diğer kuruluşlardan bilgi ve belge isteyebilir.
(2) Toplanan bilgi ve belgelerden, 6 ncı maddede aranan şartlan taşımadığı Başkanlıkça tespit edilenlerin talepleri reddedilir. Engel durumun ortadan kalkması halinde, yeniden başvuru yapılabilir.
(3) Başkanlıkça yapılan değerlendirme sonucu, usulüne uygun başvuruda bulunmuş ve basın kartı almasına engel bir durumu olmadığı tespit edilmiş kişilere ait bilgi, belge, beyanname ve eklerini içeren dosya Komisyona intikal ettirilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Basın Kartı Komisyonunun Oluşumu, Çalışma ve Karar Alma Usulleri ile Kartların Sahiplerine Ulaştırılması
Basın Kartı Komisyonunun oluşumu
MADDE 19- (1) Komisyon;
a) Başkanlığı temsilen iki üye,
b) Basın-yayın meslek kuruluşlarının birleşerek oluşturdukları üst kuruluşlar hariç olmak üzere, süreli yayın organları sahip ve/veya çalışanlarınca oluşturulan meslek kuruluşlarının üyeleri arasından Başkanlıkça belirlenecek bir üye,
c) Bölgesel veya yerel nitelikte faaliyet gösteren Basın-yayın kuruluşlarının sahibi veya tüzel kişi temsilcisi arasından Başkanlıkça belirlenecek bir üye,
ç) Sürekli nitelikte basın kartı sahipleri arasından Başkanlıkça seçilecek bir üye,
d) Basın-yayın meslek kuruluşlarının birleşerek oluşturdukları üst kuruluşlar hariç olmak üzere, ulusal düzeyde yayın yapan radyo ve/veya televizyonları temsil eden meslek kuruluşlarının üyeleri arasından Başkanlıkça belirlenecek bir üye,
e) Basın kartı sahibi gazeteciler arasından Başkanlıkça seçilecek bir üye,
f) Basın kartı sahibi gazetecileri temsil eden sendikaların üyeleri arasından Başkanlıkça belirlenecek bir üye,
g) İletişim Fakültesi dekanları veya basın kartı sahibi gazeteciler arasından Başkanlıkça belirlenecek bir üye,
olmak üzere, toplam dokuz üyeden oluşur.
(2) Üyelerin görev süresi iki yıldır. Süresi dolan üyeler yeniden seçilebilir. Herhangi bir nedenle üyeliğin boşalması veya temsil ettikleri kuruluşların faaliyetlerinin sona ermesi halinde, boşalan üyenin süresini doldurmak üzere aynı usulle yeni bir üye seçilir.
(3) Komisyon ilk toplantısında üyeleri arasından iki yıl süre için bir başkan ve bir başkan vekili seçer. Başkanlığı temsil eden üyelerden biri raportörlük görevini üstlenir.
(4) Bu maddenin birinci fıkrasının (b), (d), (e) ve (f) bentlerine göre belirlenecek üyeler, en az beş yıldır basın kartı taşımakta olan meslek mensupları arasından seçilirler.
(5) Üyelerin görev süresince temsil ettikleri kuruluşların üye sayılarında meydana gelebilecek değişiklikler dikkate alınmaz.
Komisyonun toplanması, çalışma ve karar alma usulleri
MADDE 20- (1) Komisyon Başkanlığın çağrısı üzerine yılda en az üç defa olağan olarak toplanır. Ancak, ihtiyaç halinde Başkanlığın çağrısı ile olağanüstü toplanabilir.
(2) Komisyon toplantıları, üye tam sayısının üçte iki çoğunluğu ile yapılır. Kararlar, toplantıya katılan üye sayısının salt çoğunluğu ile alınır.
(3) İlk toplantıda yeterli çoğunluğun sağlanamaması halinde, ikinci toplantı en geç on beş gün içinde yapılır. İkinci toplantının tarihi, ilk toplantıya katılan üyeler tarafından salt çoğunlukla belirlenir. İkinci toplantıda üçte iki çoğunluk aranmaz.
(4) Komisyon toplantısına en az üç gün kala Komisyonda görüşülecek dosyalar kesinleştirilerek, listeler Komisyon üyelerine elektronik posta veya faks yolu ile bildirilir. Listeler kesinleştirildikten sonra ekleme ve çıkarma yapılamaz.
(5) Komisyon, dosya üzerinden yaptığı inceleme sonucunda, mesleki çalışmalarını ve mensubu bulunduğu basın-yayın kuruluşunun niteliklerini değerlendirerek, talep sahibinin basın kartı alıp alamayacağına karar verir. Fiziksel ortamdaki mesleki çalışmalar, Başkanlığın belirleyeceği bir yöntemle elektronik ortamda iletilebilir.
(6) Komisyon üyeleri, gündeme alınan her başvuru ile ilgili olarak kabul, şartlı kabul, iade ya da ret yönünde bir karar verir. Toplantılarda çekimser oy kullanılamaz.
(7) Komisyonun kararları bir tutanakla tespit edilir. Tutanak, toplantıya katılan üyeler tarafından imza altına alınır. Şartlı kabul, iade veya ret yönünde oy kullanan üyelerin gerekçeli kararları tutanağa eklenir.
(8) Komisyon, toplantıya katılan üyelerin en az üçte birinin gerekli görmesi halinde, talep sahibini davet ederek mesleki çalışmaları hakkında bilgi isteyebilir.
(9) Komisyonca alman kararlar, Başkanın onayı ile kesinleşir.
Kartların sahiplerine ulaştırılması
MADDE 21- (1) Başkanlık onayını takiben düzenlenen basın kartları; Ankara’da Başkanlık, taşra teşkilatı bulunan yerlerde ilgili müdürlükler, diğer illerde Başkanlıkça belirlenen müdürlükler aracılığı ile sahiplerine teslim edilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Sürekli Nitelikte Basın Kartı
Sürekli nitelikte basın kartı başvurusu
MADDE 22- (1) Bu Yönetmeliğin Üçüncü Bölümünde sayılan basın kartı alabilecek görev ve unvanlarda görev yapmış veya yapmakta olmaları ve 6 ncı maddedeki nitelikleri taşımaları şartıyla;
a) En az on sekiz yıl basın kartı taşımış olanlar,
b) En az on yıl 5953 sayılı Kanuna göre sözleşmeyle çalışmış, bir süre basın kartı taşımış ve sigorta primleri yatırılmış olmak şartlarıyla, tamamında basın kartı taşımamakla birlikte en az yirmi yıl 5953 sayılı Kanun kapsamındaki işlerde sözleşmeli ya da sözleşmesiz fiilen çalışanlar,
c) İlgili mevzuat hükümlerince gazeteciliğe devam edemeyecek derecede malûl oldukları sabit olanlar,
sürekli nitelikte basın kartı almak için başvurabilir.
(2) Bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen sürelerin hesabında, 27 nci madde uyarınca basın kartı taşman dönemlere ait toplam sürenin en fazla on sekiz ayı dikkate alınır.
(3) Bu maddenin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca sürekli nitelikte basın kartı almak için başvuruda bulunanlar hakkında 6 ncı maddenin birinci fıkrasının (g) ve (ğ) bentleri hükümleri uygulanmaz.
(4) Yabancı uyruklu olanlara sürekli nitelikte basın kartı verilmez.
(5) Başkana bu göreve atandığında sürekli nitelikte basın kartı verilir.
Sürekli nitelikte basın kartı başvurularının incelenmesi
MADDE 23- (1) Başkanlık, başvuru sahibi ile ilgili gerekli gördüğü bilgi ve belgeleri ilgili kurum ve kuruluşlardan isteyebilir.
(2) Başkanlıkça, toplanan bilgi ve belgelere göre nitelikleri, 6 ncı ve 22 nci maddelere uygun olan başvuru sahiplerinin dosyaları, mesleki çalışmaları, varsa basılmış eserleri ve ödül belgeleriyle birlikte Komisyona gönderilir.
Sürekli nitelikte basın kartı başvurularının Komisyonda değerlendirilmesi ve kartların sahiplerine ulaştırılması
MADDE 24- (1) Komisyon, gönderilen dosyalarda eksik gördüğü bilgi ve belgeleri, Başkanlık aracılığıyla, ilgili kurum ve kuruluşlardan veya doğrudan talep sahibinden isteyebilir.
(2) Komisyon, başvuru sahibinin niteliklerini, mesleki çalışmalarını, eserlerini, ödüllerini değerlendirerek sürekli nitelikte basın kartı taşıyıp taşımayacağına karar verir. Bu konuda takdir yetkisine sahip bulunan Komisyonun kararları, Başkanlıkça onaylandıktan sonra kesinleşir ve ilgiliye duyurulur.
(3) Komisyonca reddedilen sürekli nitelikte basın kartı talepleri, yeniden başvuru halinde, kararın verilişini takip eden üçüncü Komisyon toplantısında tekrar görüşülebilir.
(4) Sürekli nitelikte düzenlenmiş basın kartı, 21 inci maddede belirlenen usulde sahiplerine ulaştırılır.
Sürekli nitelikte basın kartının iptali
MADDE 25- (1) Sürekli nitelikte basın kartı sahibinin;
a) Basın meslek onurunu zedeleyecek işler yaptığı ve davranışlarda bulunduğu veya alışkanlıklar edindiği,
b) 6 ncı maddenin birinci fıkrasının (c), (ç), (d), (e) ve (f) bentlerine aykırı duruma düştüğü,
hallerde sürekli nitelikte basın kartı, Başkanlığın teklifi üzerine Komisyonca iptal edilir ve iptal karan Başkanın onayı ile kesinleşir.
ALTINCI BÖLÜM
Bildirim Zorunluluğu, Gazetecilerin Geçici İşsizlik Hali, Basın Kartının İade ve İptal Edileceği Haller ile İptalin Sonuçları
İşten ayrılma veya unvan değişikliğinde bildirim zorunluluğu
MADDE 26- (1) Basın kartı taşıyan veya basın kartı talebinde bulunmuş kişilerin, beyan ettikleri işyerlerinden ayrılmaları veya görev unvanlarının değişmesi halinde durum, basın-yayın kuruluşu sahipleri ve kişiler tarafından işten ayrılış veya değişiklikten itibaren bir ay içinde, Başkanlığa yazılı olarak bildirilir.
(2) Başkanlık, bu maddeye göre yapılacak bildirimlerin elektronik ortamda yapılmasına ilişkin zorunluluk getirmeye yetkilidir.
Gazetecilerin geçici işsizlik hali
MADDE 27- (1) Emeklilik hakkını elde edememiş basın kartı sahibi gazetecilerin işlerinden ayrılmaları halinde, ayrılış tarihinden itibaren bir ay içinde işsiz olduklarını beyan etmiş olmaları şartıyla;
a) Beş yıla kadar basın kartı taşımış olanlara dokuz ay,
b) Beş ila on yıl arasında basın kartı taşımış olanlara on iki ay,
c) On yıldan fazla basın kartı taşımış olanlara on sekiz ay,
süre ile serbest basın kartı verilebilir.
(2) Bu süreler, gazetecinin işten ayrıldığı tarihten başlar.
(3) Bu madde hükümlerine göre basın kartı talep edenlerin en son ayrıldıkları basın-yayın kuruluşunda asgari bir yıl süreyle çalışmış olmaları şarttır.
(4) Bu madde hükümlerinden faydalanmak isteyen basın mensuplarının basın-yayın kuruluşlarında fiilen çalışırken işten ayrılmaları şarttır.
Basın kartının iade edilmesi gereken haller
MADDE 28- (1) Basın kartı;
a) İşyeri veya görev unvanının değişmesi,
b) Askerlik, emeklilik ve benzeri nedenlerle işten ayrılma,
c) Basın kartı alma hakkı bulunmayan başka bir göreve atanma,
ç) Basın-yayın kuruluşlarının başkasına devri veya yayına son vermesi,
d) Belirli bir süre için verilmiş ise bu sürenin sona ermesi,
e) 29 uncu maddenin birinci fıkrasının (g) bendi hariç diğer bentler uyarınca kartın iptal edilmesi,
hallerinde bir ay içinde Başkanlığa iade edilir.
(2) Bu maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında bulunanların yeniden basın kartı talep etmeleri halinde, ellerindeki basın kartı yenisi ile değiştirilinceye kadar geçerliliğini korur.
Basın kartının iptal edileceği haller
MADDE 29- (1) Basın kartı sahibinin;
a) 6 ncı maddede sayılan niteliklere sahip olmadığının veya bu nitelikleri sonradan kaybettiğinin anlaşılması,
b) Sahibi veya bağlı bulunduğu basın-yayın kuruluşunun, bu Yönetmelikte sayılan niteliklere sahip olmadığının veya bu nitelikleri sonradan kaybettiğinin anlaşılması,
c) 26 ncı maddede yer alan bildirim zorunluluğunu yerine getirmemesi,
ç) Gerçeğe aykırı bilgiler içeren beyanda bulunması veya bu nitelikteki bir beyanının onaylanması,
d) 28 inci madde gereği iade etmesi gereken basın kartını süresinde iade etmemesi,
e) 27 nci maddeye göre serbest basın kartı verilmiş gazetecinin çalışmaya başlaması,
f) Basın kartını veya basın trafik kartını bir başkasına kullandırması,
g) Basın kartının veya basın trafik kartının zayi olması, ğ) Basın meslek onurunu zedeleyecek işler yapması,
h) Milli güvenlik ya da kamu düzenine aykırı davranışlarda bulunması veya bu tür davranışları alışkanlık edinmesi,
hallerinde, basın kartı ve varsa basın trafik kartı Başkanlıkça derhal iptal edilir.
(2) Bu Yönetmelik uyarınca Devlet enformasyon görevlilerine verilen basın kartlan, Başkanlıkça uygun görülen hallerde iptal edilebilir.
(3) Bu maddeye göre yapılan iptal işlemi hakkında, Başkanlıkça gerekli görülen kamu kurum ve kuruluşları ile basın-yayın meslek kuruluşlarına bilgi verilir.
Basın kartının iptal edilmesinin sonuçları
MADDE 30- (1) Basın kartının;
a) 6 ncı maddenin birinci fırkasının (a), (b), (c), (g) ve (ğ) bentlerinde sayılan niteliklere sahip olunmaması veya bu niteliklerin sonradan kaybedilmesi nedeniyle ya da 29 uncu maddenin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca iptali halinde, kart almaya engel durum ortadan kalksa dahi iptal tarihinden itibaren bir yıl,
b) 29 uncu maddenin birinci fıkrasının (ç) bendi uyarınca iptali halinde, iptal tarihinden itibaren beyanname sahibi için üç yıl, onaylayan için bir yıl,
c) 29 uncu maddenin birinci fıkrasının (c), (d) ve (e) bentleri uyarınca iptali halinde, iptal tarihinden itibaren altı ay,
ç) 29 uncu maddenin birinci fıkrasının (f) bendi uyarınca iptali halinde, iptal tarihinden itibaren üç yıl,
d) 29 uncu maddesinin (ğ) bendi uyarınca iptali halinde, iptal tarihinden itibaren 5 yıl, geçmedikçe yeniden basın kartı verilmez.
(2) Birinci fıkra belirtilen süreler dolduktan sonra yeniden kart alınmak istenirse usulüne uygun olarak yeni bir başvuru yapılması gereklidir. Yeni başvuru, iptal edilen basın kartının iade edilmesi şartıyla geçerlilik kazanır. Bu başvurunun yapıldığı tarih, birinci fıkra uyarınca yapılacak işlemler açısından basın kartının iptal tarihi olarak kabul edilir.
(3) Bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin (ç), (d), (e) ve (f) bentleri ile 29 uncu maddesinin (h) bendine aykırı duruma düşenlere bir daha basın kartı verilmez.
YEDİNCİ BÖLÜM
Yabancı Uyruklu Gazetecilere Verilecek Basın Kartları
Basın kartı verilebilecek yabancı uyruklu gazeteciler
MADDE 31- (1) Talepleri halinde;
a) Yabancı basın-yayın kuruluşlarını temsilen Türkiye’de yerleşik olarak faaliyet gösteren veya geçici olarak Türkiye’ye gelen,
b) Türkiye’de yaygın süreli yayınlar ile ulusal ve uluslararası nitelikte yayın yapan radyo ve televizyon kuruluşlarında çalışan,
yabancı uyruklu basın-yayın çalışanlarına, en fazla verildiği yılın sonuna kadar geçerli olmak üzere, görev süresine bağlı basın kartı verilebilir.
(2) Basın kartının verilip verilmemesi hususunda Başkanlığın takdir yetkisi vardır.
(3) Türk vatandaşlığının yanı sıra başka ülke vatandaşlıklarını da taşıyan gazeteciler, bu Yönetmelik açısından Türk uyruklu kabul edilirler.
Yabancı uyruklu gazetecilerin basın kartı başvurusu
MADDE 32- (1) Basın kartı talep eden yabancı uyruklu gazeteciler tarafından, Başkanlık internet sitesinde yer alan elektronik başvuru formu usulüne uygun olarak doldurulur ve aşağıda belirtilen;
a) Basın-yayın kuruluşu tarafından görevlendirildiklerini ve hizmet-ücret ilişkisini gösteren belge,
b) Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçiliği veya Başkonsolosluklarından aldıkları basın mensubu olduklarına ilişkin vize ya da Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığından aldıkları çalışma vizesi,
c) Bağlı bulundukları kuruluşun idare merkezinin bulunduğu ülkenin Türkiye’deki büyükelçilik, elçilik veya konsolosluklarından aldıkları takdim mektubu,
ç) Pasaportlarının vize ve kimlik sayfalarının fotokopisi,
d) Bir adet vesikalık fotoğraf,
sisteme yüklenir. Başvuru sahiplerince belgelerin asılları Ankara’da Başkanlığa, taşra teşkilatı bulunan illerde ilgili müdürlüğe, diğer illerde ise Başkanlıkça belirlenen müdürlüğe verilir.
(2) Geçici bir süre ile görev yapmak üzere Türkiye’ye gelen gazeteciler, akreditasyon formu ekinde, bu maddenin birinci fıkrasının (c), (ç) ve (d) bentlerinde belirtilen belgelerin yanında görev sürelerini, Türkiye’deki çalışma alan ve konularını belirten görevlendirme belgesini de ibraz ederler. Bunlara, görev sürelerine bağlı olarak üç ayı geçmemek üzere basın kartı verilebilir. Bu süre, talep edilmesi halinde bir defaya mahsus olmak üzere uzatılabilir.
(3) Anadolu Ajansı ve Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu aracılığıyla başvuran basın mensuplarından bu maddenin birinci fıkrasının (c) bendindeki belge istenmez.
(4) Taşra teşkilatındaki müdürlükler kendilerine yapılan başvurularda, başvuru sahibi hakkındaki mütalaalarını Başkanlığa gönderirler.
Yabancı uyruklu gazeteciler için basın kartı kontenjanı
MADDE 33- (1) Türkiye’de yerleşik olarak faaliyet gösteren her bir yabancı haber ve fotoğraf ajansı ile televizyon kuruluşunun yabancı uyruklu çalışanlarından en çok yedi, bunların dışındaki yabancı basın-yayın kuruluşu çalışanlarından en çok üç kişiye basın kartı verilebilir.
(2) Bu maddenin birinci fıkrasında yazılı kontenjanlar, yerli basın-yayın kuruluşlarında çalışan yabancı uyruklu gazeteciler için de uygulanır.
(3) Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu ile Anadolu Ajansının yabancı uyruklu çalışanları hakkında bu madde hükmü uygulanmaz.
Kartların iadesi ve iptali
MADDE 34- (1) Yabancı uyruklu gazeteci, görevinin sona ermesi, kurum değişikliği veya ikametgâh adresi değişikliği hallerinde basın kartını iade etmek zorundadır. Bu zorunluluğa uymayanların kartları iptal edilir.
(2) Başkanlık, gerekli gördüğü hallerde yabancılara verilen basın kartını iptal edebilir.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Her yılın sonunda bildirim
MADDE 35- (1) Başkanlık, basın kartlarının geçerliliğini koruyup korumadığının tespiti amacıyla her yılın sonunda vize işlemi yapar.
(2) Basın-yayın kuruluşları, basın kartı taşıyan mensuplarını gösteren ve yetkililerince onaylanmış listeleri her yılın aralık ayında Başkanlığa gönderirler.
(3) Başkanlık, yıllık vize işlemlerinin yapılabilmesi için mesleki çalışmaların gönderilmesini de isteyebilir.
(4) Bu maddenin ikinci fıkrasına göre hazırlanacak listelerde gazetecinin adı-soyadı, görev unvanı ve basın kartı numarası bilgileri ile sözleşmesinin veya varsa toplu sözleşmenin geçerliliğini koruduğuna dair kaydın bulunması şarttır.
(5) Gerekli bildirimde bulunmayan veya eksik bildirimde bulunan basın-yayın kuruluşu sahibi Başkanlıkça uyarılır. Bu uyarıya rağmen on beş gün içinde istenilenlerin yerine getirilmemesi halinde bu basın-yayın kuruluşu sahibi ve çalışanlarının basın kartları vize edilmez.
(6) Başkanlık, bu madde uyarınca yapılacak bildirimlerin elektronik ortamda yapılmasını zorunlu kılabilir.
Genel kart değişimi
MADDE 36- (1) Başkanlık genel kart değişimine karar verebilir.
(2) Kart değişikliğini düzenleyen genelge, yeni basın kartı örneği ve imza sirküleri ile birlikte valiliklere, taşra teşkilatına, basın-yayın meslek kuruluşlarına ve gerekli görülen diğer kamu kurum ve kuruluşlarına gönderilir.
(3) Genel kart değişimi, Başkanlık internet sitesi, Anadolu Ajansı ve Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu aracılığıyla duyurulur. Bu duyuru üzerine basın kartı sahipleri, 16 ncı maddede belirlenen usul ve belgelerle başvururlar.
(4) Kart değişikliğini takiben, yeni basın kartı alanların ad-soyad ve mensubu oldukları basın-yayın kuruluşunu gösterir listeler, Başkanlık internet sitesinde ilan edilir.
Basın trafik kartı
MADDE 37- (1) Basın kartı sahiplerine talepleri halinde basın trafik kartı verilebilir.
(2) Basın trafik kartının verilmesi, kullanılması, sağlayacağı kolaylıklar ve gerektiğinde geri alınmasına ait usul ve esaslar, Başkanlık ve Emniyet Genel Müdürlüğünce birlikte tespit edilir.
Basın kartının kaybedilmesi veya yıpranması
MADDE 38- (1) Basın kartını kaybedenler veya basın kartı yıprananlar, 16 ncı maddede belirtilen yetkili mercilere yapacakları başvuru ile basın kartı talep edebilirler.
(2) Basın kartını kaybedenler, durumu ilan ettirdikleri gazete nüshası ile halen çalıştıklarını belirten belgeyi başvurularına eklerler.
(3) Kayıp veya yıpranma nedeniyle basın kartı talebi, bir takvim yılı içinde en çok iki defa yapılabilir.
Basın kartına benzer kart düzenleme
MADDE 39- (1) Başkanlıkça verilen basın kartlarına dizgi, fon, tertip, şekil ve renk bakımından benzer kart düzenlemiş ve/veya bu kartları kullanmış olanlara, şartlan taşısalar dahi basın kartı verilmez. Düzenleyenlerin basın kartı var ise, bu kartlar derhal iptal edilir.
(2) 5237 sayılı Kanunun bu konudaki hükümleri saklıdır.
Basın kartının geçerlilik süresi
MADDE 40- (1) Göreve bağlı olarak düzenlenen basın kartlarının azami geçerlilik süresi üç yıldır. Geçerlilik süresi dolan basın kartı sahiplerinden aynı şartlarla gazetecilik mesleğine devam edenlerin kartlan, 35 inci madde çerçevesinde yenilenir.
(2) 28 inci, 29 uncu ve 34 üncü madde hükümleri saklıdır.
Saklı haklar
MADDE 41- (1) Bundan önceki Yönetmeliklere dayanılarak;
a) Usulünce verilmiş olan basın şeref kartı ile sürekli nitelikte basın kartı sahiplerinin,
b) 6 ncı maddedeki diğer şartları taşımaları kaydıyla, asgari öğrenim şartını taşımamalarına rağmen basın kartı alanların,
hakları saklıdır.
Yürürlükten kaldırılan Yönetmelik
MADDE 42- (1) 25/8/2015 tarihli ve 29456 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Basın Kartı Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Mevcut Komisyon
GEÇİCİ MADDE 1- (1) Yürürlükten kaldırılan Yönetmelik hükümlerine göre teşekkül etmiş olan Komisyonun görev süresi bu Yönetmeliğin yayımı tarihinde sona erer.
Yürürlük
MADDE 43- (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 44- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.
